by

V-brake czy tarczowe? Które hamulce lepsze?

V-brake czy tarczowe? Które hamulce lepsze?
by

Każdy rowerzysta wie, że wybór odpowiednich hamulców jest kluczowy dla bezpieczeństwa i wydajności jazdy. Dzisiaj na rynku dostępne są różne rodzaje hamulców, ale najczęściej spotykanymi są V-brake i hamulce tarczowe. Które z nich są lepsze, hamulce tarczowe czy szczękowe V- brake? Które hamulce do roweru wybrać? W tym artykule poradnikowym przyjrzymy się obu rodzajom hamulców rowerowych, omówimy ich zalety i wady. Dzięki temu pomożemy ci podjąć decyzję, która będzie dla ciebie najlepsza. 

Hamulce rowerowe V-brake – klasyka nadal w grze

Początkowo stosowane głównie w rowerach górskich, V-brake (czyli popularne szczękowe hamulce) stały się popularnym wyborem również w rowerach miejskich i trekkingowych. Nazwa pochodzi od kształtu ramion hamulca, które przypominają literę „V”. Ich działanie opiera się na prostym mechanizmie, gdzie nad kołem zamontowane są ramiona z klockami hamulcowymi. Po naciśnięciu dźwigni, ramiona te zaciskają się, a klocki zaczynają trzeć o obręcz koła, co prowadzi do hamowania.

Siła hamowania zależy od nacisku na dźwignię – im silniejszy nacisk, tym większa siła hamowania. Komunikacja pomiędzy dźwignią a mechanizmem hamulca odbywa się poprzez stalową linkę, która jest odpowiednio poprowadzona. Jest to konstrukcja prosta i zazwyczaj ekonomiczna. Jednakże istnieją wyjątki, takie jak hamulce Dual-Pivot, które są stosowane w droższych modelach rowerów szosowych.

Wady i zalety hamulców szczękowych V-brake

Przyjrzyjmy się zaletom hamulców szczękowych typu V-brake:

  • niska waga – są zazwyczaj lżejsze od hamulców tarczowych, co może być istotne dla osób dbających o wagę swojego roweru;
  • niski koszt – są zazwyczaj tańsze od hamulców tarczowych, zarówno w zakupie, jak i w serwisowaniu;
  • łatwa konserwacja – naprawa i regulacja hamulców V-brake jest prostsza i bardziej intuicyjna niż w przypadku hamulców tarczowych.

Jeśli natomiast chodzi wady hamulców szczękowych, które sprawiają, że są one wypierane przez hamulce tarczowe, to należy wymienić:

  • mniejsza siła hamowania – w porównaniu z hamulcami tarczowymi, V-brake mają zazwyczaj mniejszą siłę hamowania, szczególnie w warunkach deszczowych czy w błocie;
  • wrażliwość na warunki atmosferyczne – mogą być mniej skuteczne zwłaszcza podczas opadów i mokrych nawierzchniach, gdyż pobierające wodę felgi mogą zmniejszyć ich efektywność.

Rowerowe hamulce tarczowe – nowoczesna innowacja

Hamulce tarczowe zyskały na popularności w ostatnich latach i są powszechnie stosowane w rowerach górskich, szosowych i trekkingowych. Zamiast hamować na obręczy felgi, hamulce te działają na specjalnie zaprojektowane tarcze umieszczone na piastach kół.

W przypadku tego rodzaju układu hamulcowego, który znajduje się na piaście każdego z kół, kluczowymi elementami są tarcze i zaciski wyposażone w klocki hamulcowe. Mechanizm działa w sposób następujący: po naciśnięciu dźwigni, klocki hamulcowe zaciskają się na tarczy, co prowadzi do spowolnienia jej obrotu oraz jednoczesnego hamowania ruchu koła.

Hamulce tarczowe dzielę się na:

  • mechaniczne hamulce tarczowe –  składają się z takich elementów jak: dźwignia, tarcze, zaciski z klockami i linka stalowa, w hamulcach tarczowych mechanicznych nacisk wywierany na dźwignię hamulca przenoszony jest na zacisk za pomocą linki;
  • hydrauliczne hamulce tarczowe – za proces hamowania odpowiada płyn hamulcowy, zamiast stosowania linek, używane są przewody wypełnione tym płynem hamulcowym, najczęściej płynem DOT (podobnym do tego używanego w samochodach) lub olejem mineralnym, to najbardziej kosztowne rozwiązanie spośród dostępnych opcji.

Hamulce hydrauliczne często są postrzegane jako wybór o wielu zaletach – zapewniają one większą siłę hamowania, bardziej precyzyjną modulację oraz nie są podatne na zaciskanie się pod wpływem rdzy. Jednakże, hamulce mechaniczne mogą okazać się bardziej korzystne podczas dłuższych wypraw rowerowych, gdzie istotne jest możliwie szybkie dokonanie naprawy roweru w przypadku awarii.

Wady i zalety hamulców tarczowych

Zalety hamulców tarczowych to:

  • wyższa siła hamowania – oferują zazwyczaj lepszą siłę hamowania, szczególnie w trudnych warunkach, takich jak deszcz czy błoto, skuteczność hamowania jest znacznie wyższa;
  • mniejsza wrażliwość na warunki atmosferyczne – nie są tak bardzo narażone na zmniejszenie efektywności w wyniku zabrudzeń czy wilgoci, ponieważ tarcze są oddzielone od miejsc kontaktu z podłożem;
  • lepsza regulacja siły hamowania – hamulce tarczowe pozwalają na precyzyjniejszą regulację siły hamowania, co jest szczególnie przydatne w trudnym terenie.

Wadami hamulców tarczowych są natomiast:

  • wyższy koszt – hamulce tarczowe są zazwyczaj droższe od hamulców V-brake, zarówno w zakupie, jak i w serwisowaniu;
  • wyższa waga – zazwyczaj są one cięższe od hamulców V-brake, co może być istotne dla osób dbających o jak najniższą wagę roweru.

V-brake i tarczówki – serwisowanie

Powinieneś mieć świadomość, że osoba nieposiadająca odpowiednich umiejętności oraz narzędzi nie jest w stanie naprawić hamulców tarczowych w trakcie podróży. Sytuacja najtrudniejsza jest w przypadku hamulców tarczowych hydraulicznych, gdzie jedynym rozwiązaniem jest wizyta w serwisie rowerowym. Jednakże regularna konserwacja i dbałość o rower znacznie zmniejszają ryzyko awarii hamulców tarczowych w trakcie jazdy.

Zdarza się czasami, że koło roweru ulega niewielkiemu scentrowaniu, np. po upadku lub uderzeniu w przeszkodę. W takiej sytuacji rower wyposażony w hamulce V-brake może przestać zapewniać bezpieczną jazdę, podczas gdy rower z hamulcem tarczowym pozwoli bez problemu dotrzeć do celu. Niezależnie od rodzaju hamulców, zaleca się regularną kontrolę ich stanu, najlepiej przez profesjonalny serwis.
Jednym z często zgłaszanych problemów z hamulcami V-brake jest ich tendencja do zużywania obręczy. Im częściej i intensywniej używa się roweru, tym szybciej dochodzi do tego zjawiska.

Hamulce V-brake czy tarczowe, które zatem wybrać?

Wybór systemu hamulcowego dla roweru w dużej mierze zależy od preferowanych tras. Dla wielu rowerzystów istotny jest również parametr wagi osprzętu. Jeśli zależy ci na minimalizacji wagi, lepszym wyborem mogą być hamulce szczękowe, ponieważ hamulce tarczowe są zazwyczaj cięższe. Gdy potrzebujesz roweru do rekreacyjnej jazdy, możesz na hamulce V-brake spokojnie postawić.

Istotnym aspektem przy wyborze systemu hamulcowego jest jego siła hamowania oraz możliwość precyzyjnej kontroli nad prędkością. W tym zakresie hamulce tarczowe hydrauliczne są bezkonkurencyjne. Zapewniają one bardzo dokładną modulację siły hamowania, co umożliwia zatrzymanie roweru nawet w przypadku nagłego hamowania. Ta cecha jest szczególnie istotna w kolarstwie górskim oraz sportach zjazdowych, gdzie bezpieczne hamowanie jest kluczowe.

Dodatkowo, hamulce tarczowe hydrauliczne są również polecane dla rowerów trekkingowych przeznaczonych na długie wyprawy, zwłaszcza gdy podróżujesz z większym obciążeniem, takim jak sakwy na bagażniku. Posiadanie niezawodnego mechanizmu hamulcowego w takich warunkach jest niezwykle istotne.

Należy także mieć świadomość, że podczas długotrwałego przytrzymywania dźwigni hamulca, na przykład podczas długiego zjazdu, klocki hamulcowe nagrzewają się. Ten efekt występuje we wszystkich typach hamulców rowerowych.